Nie żyje Ryszard Bugajski. Twórca „Przesłuchania” miał 76 lat

W wieku 76 lat zmarł Ryszard Bugajski, wybitny reżyser, autor m.in. „Przesłuchania”, „Generała Nila” oraz „Układu zamkniętego”.

Informację o śmierci reżysera podało Stowarzyszenie Filmowców Polskich. Potwierdziła to PAP jego żona aktorka Maria Mamona. Reżyser zmarł w piątek wieczorem w Warszawie po długiej chorobie. Miał 76 lat.

Kim był Ryszard Bugajski?

Ryszard Bugajski urodził się 27 kwietnia 1943 r. w Warszawie. W 1973 r. ukończył studia na Wydziale Reżyserii łódzkiej „filmówki”. Nawiązał współpracę z Zespołem Filmowym X Andrzeja Wajdy. W 1979 r., wspólnie z Januszem Dymkiem, zrealizował w Zespole Filmowym X dramat „Kobieta i kobieta”, studium psychologiczne zachowań dwóch kobiet na kierowniczych stanowiskach, usiłujących ocalić przyjaźń mimo dążenia przez jedną z nich do kariery za wszelką cenę.

W 1982 r. wyreżyserował „Przesłuchanie”, z Krystyną Jandą i Adamem Ferencym w rolach głównych. Rozgrywająca się w pierwszej połowie lat 50. historia młodej kobiety, która zostaje aresztowana i osadzona w więzieniu, to studium człowieka postawionego w obliczu tyranii stalinizmu. „Mój film jest manifestem człowieka, który chce być wolny, bez względu na cenę, jaką musi zapłacić” – mówił Bugajski o „Przesłuchaniu”.

Film na premierę musiał czekać siedem lat. Określony przez władze jako „najbardziej antykomunistyczny film w historii PRL” stał się bezpośrednią przyczyną rozwiązania Zespołu X Andrzeja Wajdy. (…) Po jego nakręceniu Ryszard Bugajski wyjechał z Polski. Premiera miała miejsce dopiero w roku 1989.

Szykanowany przez władze, w 1985 r. zdecydował się na emigrację do Kanady, gdzie reżyserował odcinki popularnych seriali telewizyjnych, i gdzie powstał jego pełnometrażowy film „Clearcut”.

Do Polski Bugajski wrócił w połowie lat 90. Realizował filmy dokumentalne (np. „Urban tak i nie”, 1997), spektakle telewizyjne (np. „Okruchy czułości” z 2000 r., „Śmierć rotmistrza Pileckiego”, 2006), seriale (np. „Samo życie”).

W 2009 r. nakręcił film kinowy „Generał Nil” o gen. Emilu Fieldorfie, bohaterskim dowódcy Kedywu Komendy Głównej Armii Krajowej, którego po wojnie komuniści nazwali wrogiem narodu polskiego i stracili. W postać gen. Fieldorfa wcielił się Olgierd Łukaszewicz. „Zrobiłem ten film dla ludzi poszukujących wartości, którzy nie są konformistami, którzy dużo myślą o życiu” – powiedział PAP reżyser w 2009 r.

W 2013 roku premierę miał „Układ zamknięty”. To inspirowana prawdziwymi wydarzeniami historia trzech polskich przedsiębiorców, których w 2003 r. niesłusznie oskarżono i aresztowano. W obsadzie znaleźli się m.in. Janusz Gajos i Kazimierz Kaczor.

Ryszard Bugajski: ostatni film

Jego ostatnim filmem była „Zaćma” (2016), którą powrócił do lat pięćdziesiątych ubiegłego wieku, opowiadając o ostatnich latach życia Julii Brystigerowej, osławionej funkcjonariuszki Urzędu Bezpieczeństwa zwanej „Krwawą Luną”, która pod koniec życia zbliżyła się do środowiska skupionego wokół Zakładu dla Niewidomych w Laskach i zmarła jako żarliwa katoliczka.

„Moim celem nie jest dydaktyka czy uczenie młodego pokolenia historii. To praca nauczycieli. Film jest zupełnie czymś innym. Powtarzam takie zdanie za Andrzejem Wajdą, że film służy do przedstawienia rzeczywistości, dzięki czemu staje się ona zrozumiała” – tłumaczył po premierze „Zaćmy” na łamach „Magazynu Filmowego”.

Na swoim koncie miał także m.in. powieści „Przyznaję się do winy” (1985 r.) oraz „Sól i pieprz” (2000 r.), która stanowi kontynuację historii bohaterów filmu „Przesłuchanie”.

Źródło: onet.pl