Kogo dotyczy nowy dodatek obiecany przez PiS niepełnosprawnym?

Mateusz Morawiecki zapowiedział dzisiaj, że jego rząd wprowadzi nowy dodatek w wysokości prawdopodobnie 500 zł dla „osób niepełnosprawnych powyżej 18. roku życia, całkowicie niezdolnych do samodzielności”. Kogo dotyczy obietnica szefa rządu?

• Prawnie stwierdza się trzy stopnie niepełnosprawności: lekki, umiarkowany i znaczny
• Orzeczenie może być konieczne np. przy uzyskaniu zasiłku lub ulg komunikacyjnych
• Przyznawaniem stopni zajmują się powiatowe zespoły do spraw orzekania o niepełnosprawności
  Według badań z 2014 r. w Polsce było prawie 3,8 mln osób ze stwierdzoną prawnie niepełnosprawnością

W odniesieniu do osób, które ukończyły 16. rok życia orzeka się o lekkim, umiarkowanym lub znacznym stopniu niepełnosprawności. Obietnica premiera wydaje się odnosić do tej ostatniej grupy.

Co to jest znaczny stopień niepełnosprawności?

Znaczny stopień niepełnosprawności przyznaje się osobom, które mają naruszoną sprawność organizmu i są niezdolne do pracy lub zdolne jedynie w warunkach pracy chronionej. Dodatkowym warunkiem jest to, aby osoby te wymagały stałej i długotrwałej opieki i pomocy innych w związku z niezdolnością do samodzielnej egzystencji.

Standardy orzekania znacznego stopnia niepełnosprawności precyzują użyte wyżej terminy. Niezdolność do pracy oznacza całkowitą niezdolność do wykonywania pracy zarobkowej z powodu fizycznego, psychicznego lub umysłowego naruszenia sprawności organizmu. Z kolei konieczność sprawowania opieki obejmuje całkowitą zależność osoby od otoczenia. Polega ona na potrzebie pielęgnacji w zakresie higieny osobistej i karmienia lub w wykonywaniu czynności samoobsługowych, prowadzeniu gospodarstwa domowego oraz ułatwiania kontaktów ze środowiskiem.

Konieczność udzielania pomocy tłumaczona jest jako zależność osoby od otoczenia, polegającą na udzieleniu wsparcia w czynnościach samoobsługowych, w prowadzeniu gospodarstwa domowego, współdziałania w procesie leczenia, rehabilitacji, edukacji oraz w pełnieniu ról społecznych właściwych dla każdego człowieka, zależnych od wieku, płci, czynników społecznych i kulturowych.

Długotrwałość tak zdefiniowanej opieki i pomocy oznacza sprawowanie jej przez okres przynajmniej 12 miesięcy. To właśnie stałość opieki jest kluczowym czynnikiem, który odróżnia znaczny stopień niepełnosprawności od umiarkowanego. Ten drugi przypadek orzeka się wtedy, gdy osoba niepełnosprawna wymaga pomocy jedynie czasowo.

Kto orzeka o stopniu niepełnosprawności?

Formalne orzeczenie jest potrzebne osobom niepełnosprawnym, aby uzyskać związane z ich stanem świadczenia, np. umieszczenie w domu pomocy społecznej, ulgowe przejazdy komunikacją, odliczenia podatkowe czy zasiłki. Stopień niepełnosprawności orzeka się tylko wobec osób powyżej 16. roku życia – wcześniej są one kwalifikowane jako po prostu niepełnosprawne, bez rozróżnienia na stopnie.

Zadaniem zajmują się powiatowe zespoły do spraw orzekania o niepełnosprawności. Aby uzyskać orzeczenie należy złożyć wymagany wniosek i dokumenty, a następnie stawić się na badanie i posiedzenie zespołu orzekającego. Przewodniczący zespołu może też zdecydować o wydaniu orzeczenia bez badań, wyłącznie na podstawie przedstawionej dokumentacji medycznej.

Osoby niezadowolone z orzeczenia mogą odwołać się do zespołu wojewódzkiego. Jeśli i ta decyzja okaże się niekorzystna, można wystąpić do sądu rejonowego o powołanie biegłego z dziedziny medycyny dotyczącej osoby zainteresowanej.

Osoba z orzeczonym stopniem niepełnosprawności otrzymuje stosowną legitymację ze zdjęciem, która może ułatwić dokonywanie kolejnych formalności. W przypadku zmiany stanu zdrowia można również ubiegać się o ponowne orzeczenie zespołu i korekty stwierdzonego stopnia niepełnosprawności.

Ilu niepełnosprawnych jest w Polsce?

Według Europejskiego Ankietowego Badania Zdrowia z 2014 r. w naszym kraju było 7,7 mln osób niepełnosprawnych biologicznie, to znaczy takich, które zadeklarowały ograniczoną zdolność wykonywania zwykłych czynności. Prawnie niepełnosprawność stwierdzono u niespełna 3,8 mln Polaków.

Spośród nich 28 proc. posiadało orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności, 42 proc. – o stopniu umiarkowanym, a 25 proc. o stopniu lekkim. 5 proc. stanowiły dzieci poniżej 16. roku życia, w przypadku których – jak zostało już wspomniane – nie rozróżnia się stopni niepełnosprawności.

Źródło: onet.pl